Φύλλα εργασίας και εκπαιδευτικό υλικό για το Νηπιαγωγείο
Η χρήση του υλικού είναι ελεύθερη και δωρεάν στους συναδέλφους αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η αναδημοσίευση του υλικού επιτρέπεται μόνο με άδεια ή αναφορά της ιστοσελίδας ως πηγή (link).
Στο παρακάτω πλαίσιο καταγράψτε το κεντρικό ερώτημα ή το θέμα που επεξεργάζεστε.
Για κάθε ιδέα μαθητή προσθέστε ένα νέο χαρτάκι σημειώσεων (τα χαρτάκια σημειώσεων μπορούν να τοποθετηθούν οπουδήποτε στο πλαίσιο).
Με την "Επαναφορά" σβήνονται όλες οι καταγραφές.
Μπορείτε να κατεβάσετε ολόκληρη την εικόνα του πλαισίου για να την εκτυπώσετε.
Προτείνεται η επεξεργασία του καμβά να γίνει σε μεγέθυνση που θα την βρείτε .... ΕΔΩ (Σημ. Στις ρυθμίσεις της εκτύπωσης ίσως χρειαστεί να τσεκάρετε την επιλογή "σμίκρυνση για προσαρμογή" για να σας βγουν όλα τα στοιχεία )
Τη σχολική χρονιά 2022-2023 υλοποιήθηκε στο 29ο Νηπιαγωγείο Πειραιά ένα πρόγραμμα κυκλοφοριακής Αγωγής που εντάχθηκε στη θεματική ενότητα των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων "Ζω καλύτερα - Ευ Ζην".
Το πρόγραμμα αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Διεθνούς προγράμματος Out of Eden Learn, υιοθετώντας στρατηγικές έρευνας, σχολαστικής παρατήρησης και στοχαστικής διάθεσης.
Πέρα όμως από την στόχευση καλλιέργειας δεξιοτήτων το πρόγραμμα εστίασε στην κοινωνική του διάσταση, όπως είναι το σύστημα της γειτονιάς, οι κανόνες που ακολουθούν όλοι προκειμένου η πόλη να λειτουργεί με ασφάλεια, ο ρόλος θεσμών όπως η τροχαία και ο Δήμος αλλά κυρίως η θέση και ο ρόλος των παιδιών και των κατοίκων της πόλης μας.
Παρακάτω σας παραθέτω την παρουσίαση του προγράμματος, τα κύρια σημεία της εξέλιξής του, γνωρίζοντας ότι υπάρχουν άπειρες επεκτάσεις και δράσεις που θα μπορούσαν να γίνουν, όμως δυστυχώς περιορίζονται από τα χρονικά όρια των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων.
"Ο Κόσμος σαν ζωγραφιά" έτρεξε στο 29ο Νηπιαγωγείο Πειραιά τη σχολική χρονιά 2017-2018. Μαζεύοντας όλο το υλικό εκείνης της εποχής το ενσωμάτωσα σε μία διαδραστική παρουσίαση και το ενίσχυσα με ψηφιακά στοιχεία ( παιχνίδια, βίντεο, φύλλα εργασίας και ολίγον προγραμματισμό για αρχάριους).
Η έλλειψη καθαρού, πόσιμου νερού θα είναι ένα από τα μεγάλα προβλήματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι επόμενες γενιές. Γι' αυτό το λόγο δίπλα στο "κύκλο του νερού" - κατά τον οποίο διερευνούμε κυρίως τις φυσικές ιδιότητές του - καλό θα ήταν να συμπληρώσουμε και την αναντικατάστατη χρησιμότητά του για όλα τα πλάσματα που μοιράζονται τον πλανήτη Γη.
Η άσκοπη σπατάλη, η μόλυνση, το νερό ως εμπόρευμα και όχι ως ελεύθερο αγαθό για όλους τους ανθρώπους είναι θέματα που έχουν ουσιαστική βαρύτητα να τα εισάγουμε στις συζητήσεις μας με τα παιδιά.
Παρακάτω θα βρείτε μία διαδραστική παρουσίαση που ετοίμασα για τη χρησιμότητα του νερού, με στόχο να αποτελέσει το σκελετό μίας τέτοιας συζήτησης.
Μπορείτε να την δείτε σε μεγέθυνση κάνοντας κλικ κι... ΕΔΩ
Κάθε χρόνο, τον Οκτώβρη μήνα, η Ευρωπαϊκή Βδομάδα προγραμματισμού φοράει τα γιορτινά της και καλεί εκπαιδευτικούς και παιδιά να εμπλακούν σε δραστηριότητες προγραμματισμού.
Δειλά στην αρχή - μιας και δεν υπήρχε πρότερη εμπειρία - είπα να πειραματιστώ σχεδιάζοντας ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που θα ενσωμάτωνε τα χαρακτηριστικά του first coding και θα προωθούσε την υπολογιστική σκέψη.
Η δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε τη σχολική χρονιά 2021 - 2022, ήταν χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο και χωρίς χρήση Η/Υ, η λεγόμενη unplugged. Οι unplugged δραστηριότητες προγραμματισμού είναι ιδανικές για εισαγωγή της έννοιας του αλγόριθμου στις μικρές ηλικίες παιδιών. Μόνο που σ' αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω δύο , κατά τη γνώμη μου, σημαντικά θέματα: α) Προϋπόθεση για δράσεις τέτοιου τύπου, στην ηλικιακή ομάδα των 4-5 ετών, είναι τα παιδιά να έχουν βιώσει χωροταξικές έννοιες και να έχουμε δουλέψει την αμφιπλευρικότητα . β) Επεξεργαζόμαστε την έννοια του αλγόριθμου με ζωντανά παραδείγματα από την καθημερινότητα των παιδιών, όπως "πες μου τα βήματα για να φορέσει κάποιος τα παπούτσια του, για να διαβάσει ένα βιβλίο, για να πάρουμε το πρωινό μας στη τάξη κλπ ".
Κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στο "Πρωτάθλημα" τα χαρακτηριστικά του οποίου σας παρουσιάζουμε εδώ...
Η δραστηριότητα στοχεύει να εισάγει παιδιά προσχολικής ηλικίας στην υπολογιστική σκέψη και στον προγραμματισμό με παιγνιώδη τρόπο. Γι' αυτό το λόγο επιλέγεται μία unplugged δράση με χρήση των καρτών Cody Roby. Γίνεται δε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής βδομάδας προγραμματισμού και του EU Code Week Greek Autumn school 2021.
Επιμέρους στόχοι:
1. Τα παιδιά να φτιάξουν τον πρώτο τους αλγόριθμο θέτοντας ως πρόβλημα να επιτευχθεί η μικρότερη διαδρομή στο ταμπλώ.
2. Να μάθουν να επιλύουν προβλήματα ακολουθώντας τα βήματα της υπολογιστικής σκέψης.
3. Να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν έχοντας έναν κοινό στόχο.
4. Να αναπτύξουν την προφορική τους έκφραση μέσα από την παρουσ0ίαση του σκεπτικού τους.
Πώς παίζουμε το Πρωτάθλημα...
Η υλοποίηση της δραστηριότητας απαιτεί το σχηματισμό και την εμπλοκή δύο ομάδων παιδιών που αποτελούν ταυτόχρονα και ομάδες ποδοσφαίρου. Η κάθε ομάδα δεν ξεπερνάει τα 4 παιδιά.
Στο "Πρωτάθλημα" η κάθε ομάδα επιδιώκει να κατευθύνει τη μπάλα-ρομπότ ώστε να βάλει πρώτη το γκολ στα δίχτυα της αντίπαλης ομάδας ακολουθώντας τη μικρότερη διαδρομή και ξεπερνώντας τα εμπόδια που συναντάει σ' αυτήν. Τα εμπόδια στη προκειμένη περίπτωση είναι οι "αμυντικοί παίκτες" της αντίπαλης ομάδας. Οι "αμυντικοί παίκτες " - που αποτελούν τα εμπόδια- έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν θέση σε κάθε παιχνίδι προκειμένου να επιφέρουν νέες προκλήσεις για τους παίκτες.
Υλικά κατασκευής
To βασικό ταμπλώ είναι ένα γήπεδο ποδοσφαίρου που δημιουργήθηκε από τα παιδιά, βάφοντας ένα μεγάλο χαρτόκουτο και αποτελείται από τετράγωνα διαστάσεων 10Χ10cm. Για τις εντολές κατεύθυνσης της μπάλας χρησιμοποιήθηκαν οι κάρτες cody roby (τις βρίσκετε ... ΕΔΩ ) Για τους αμυντικούς παίκτες κατασκευάστηκαν τρισδιάστατα ομοιώματα παικτών μαζί με τα παιδιά.
Περισσότερες πληροφορίες για τη συμμετοχή σας θα βρείτε στην επίσημη σελίδα του EU Code Week
Μαθαίνω τα ονόματα των νέων φίλων μου στο Νηπιαγωγείο, τα τραγουδάω ρυθμικά, έχω τη δική μου καρτέλα με τ' όνομά μου που σιγά σιγά αναγνωρίζω...
Το όνομα είναι η ταυτότητα του παιδιού. Έχει συναισθηματική αξία για κείνο, γι' αυτό πρόθυμα πειραματίζεται με τις πρώτες γραμμούλες που το απαρτίζουν.
Παιχνίδια με το όνομα κάνουμε πολλά, αλλά και προσπάθειες για τη γραφή του.
Σ' αυτό το πλαίσιο μοιράζουμε στην παρεούλα τις καρτέλες με τα ονόματα των παιδιών και τα καλούμε να κοιτάξουν προσεκτικά το πρώτο γράμμα τους. Στην συνέχεια δείχνουμε ένα από τα παρακάτω φύλλα εργασίας και τα ρωτούμε ποιος έχει στην καρτέλα του το αρχικό γράμμα που τους δείχνουμε. Τα παιδιά έτσι μπαίνουν στη διαδικασία να παρατηρήσουν, να συγκρίνουν και να συνειδητοποιήσουν το ήχο του φωνήματος, αφού παρόμοιο αρχικό γράμμα μπορεί να έχει και κάποιος άλλος συμμαθητής τους.
Αγαπημένη δραστηριότητα είναι και τα ψαρέματα με το αρχικό τους γράμμα...
Τέλος μοιράζουμε τα φύλλα εργασίας και τα αξιοποιούμε όπως προστάζει η φαντασία τους: ζωγραφίζοντας, διακοσμώντας, κολλώντας πλαστελίνη, κόβοντας...
Τα φύλλα εργασίας που ακολουθούν επιδιώκουν να καλύψουν στόχους εκμάθησης γραφής
του φωνήματος, οπτικής αναγνώρισης και φωνολογικής ενημερότητας. Φύλλα εργασίας που αφορούν στην εκμάθηση της γραφής του φωνήματος επαναλαμβάνονται με μικρές διαφοροποιήσεις (π.χ. γράμματα με τελίτσες ), προκειμένου να εναρμονιστούν με τις δυνατότητες των προνηπίων.
Αρέσει πολύ στα παιδιά και είναι συνάμα μία ελκυστική ενίσχυση η παρακολούθηση βίντεο που αφορά το γράμμα που διδάσκουμε. Γι' αυτό σας περιλαμβάνω το αντίστοιχο βίντεο για το γράμμα Ψ, ψ.
..... αλλά και online παιχνίδι που δημιούργησα με την εφαρμογή wordwall.
